HAKARET SUÇUNUN CEZASI NE KADAR?
HANGİ SÖZLER HAKARET SAYILIR?
TAZMİNAT DAVASI AÇABİLİR MİYİM?
Türk ceza kanunu hakaret suçunu “Bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek
nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat etmek veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref
ve saygınlığına saldırmak” olarak tanımlamıştır.
Hakaret suçu bir kimsenin yüzüne karşı yapılabileceği gibi gıyabında da yapılmış olabilir.
Günümüzde sosyal medya aracılığıyla hakaret edildiğine de sıkça rastlıyoruz. Bu hakaret
kişiye direkt mesaj olarak da gönderilebiliyorken, facebook, instagram, twitter gibi
uygulamalardaki resimlerin altına yorum şeklinde de yazılabiliyor. Bazen de bir haber
sitesinde siyasiler ile ilgili bir haberin altına yorum şeklinde hakaret içeren sözler
yazılabiliyor.
Örneğin geçmiş yıllarda bakmış olduğum bir davada Cumhurbaşkanı ile ilgili bir haberin
altına “bunlar çalıp çırpma zihniyetinde olan kişiler” şeklinde yapılan bir yorumdan dolayı
sanık 1 yıl 1 ay hapis cezası almıştı. Hakaret suçu Cumhurbaşkanına yapıldığı için ve bu
suçun cezası kanunda ayrıca düzenlenen bir madde ile daha yüksek olduğu için böyle bir ceza
verilmiş ancak ceza sanığın sabıkasız olması nedeni ile ertelenmişti.
HAKARET SUÇUNUN CEZASI NE KADAR?
Hakaret suçunun cezası üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Ancak bu suç
kamu görevlisine karşı görevinden dolayı, dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve
kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin
emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı, kişinin mensup bulunduğu dine göre
kutsal sayılan değerlerden bahisle, işlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
Hakarete uğradıysanız şikayetiniz neticesinde sanık hakkında yapılan yargılama sonucunda
sanığa mahkemece genellikle alt sınırdan ceza verilir. Tabi ki hakaretin ağırlığı ve hakimin
takdiri de değişkenlik yaratabilir. Verilen bu ceza kısa süreli hapis cezası olduğu için hükmün
açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilir ve sanık yargılama giderleri ödemek dışında (5
yıl süre ile yeni bir suç işlemediği takdirde) ceza çekmez. Ancak karar kesinleştikten sonra bu
mahkeme ilamını dayanak göstererek tazminat davası açabilirsiniz. Türkiye’de tazminat bir
zenginleşme aracı olarak kullanılamayacağından büyük miktarda tazminatlar beklememenizi
tavsiye ederiz.
ŞİKAYETÇİ OLMAK İSTİYORUM
Hakarete uğradığınızda şikayetinizi ikametinize en yakın polis karakoluna giderek
yapabilirsiniz. Ancak karakola gitmek ve polis memurlarının kendi tutanak altına alacağı bir
şikayet talebini istemiyorsanız bulunduğunuz şehirdeki adliyeye giderek savcılık müracaat
bürosuna “şikayet dilekçesi” vererek de şikayetçi olabilirsiniz. Şikayet dilekçesi örneğini
burada bulabilirsiniz.
Şikayet dilekçenizi verdikten sonra mahkeme konunun çözümü için uzlaşma bürosundan bir
uzlaştırmacı görevlendirecektir. Uzlaştırmacı sizi ve sanığı arayarak uzlaşmaya davet
edecektir. Eğer uzlaşmacının uzlaşma talebini kabul etmez iseniz davanız mahkemede devam
edecektir. Uzlaşmayı kabul etmeniz durumunda uzlaştırmacı size şartlarınızı soracak ve size
uygun bir uzlaşma tutanağı düzenleyecektir. Bu tutanak mahkeme ilamı yerine geçmektedir.
HANGİ SÖZLER HAKARET SAYILIR?
Hakaret fiillerinin cezalandırılmasıyla korunan hukuki değer, kişilerin onur, şeref ve
saygınlığı olup, bu suçun oluşabilmesi için, davranışın kişiyi küçük düşürmeye matuf olarak
gerçekleşmesi gerekmektedir. Bir hareketin tahkir edici olup olmadığı bazı durumlarda nispi
olup, zamana, yere ve duruma göre değişebilmektedir. Kişilere yönelik her türlü ağır eleştiri
veya rahatsız edici sözlerin hakaret suçu bağlamında değerlendirilmemesi, sözlerin açıkça,
onur, şeref ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadını veya
sövmek fiilini oluşturması gerekmektedir.
Yargıtay tarafından yapılan bu yorumdan sonra Yargıtay’ın hakaret olarak değerlendirdiği
sözlerden bazı örnekler verelim;
Lavuk
Yosma
Zibidi
Puşt
Orospu
Kaltak
Pezevenk
Kahpe
İbne
Hödük
Gavat
Dürzü
Dümbük
Deyyus
Denyo
Dangalak
Dallama
Angut
Yavşak
Bunların yanında tüm sinkaflı küfürler de hakaret kapsamında değerlendirilmektedir.
HAKARET SAYILMAYAN SÖZLER
Hakaret olarak kabul edilmeyen ve yaygın olarak kullanılan kelime “terbiyesiz” kelimesidir.
Bunun yanında “adam mısın?” “adam değilsin” gibi kelimeler de hakaret olarak
değerlendirilmemektedir.
Yargıtay tarafından hakaret olarak değerlendirilmeyen sözler ile ilgili olarak da bazı örnekler
vermek gerekir ise;
Olay günü sanığın, şikayetçi polis memurlarına hitaben "ne var yine, niye yolumu kesip
duruyorsunuz? Sizin yaptığınız insanlık mı? Böyle bir terbiyesizlik var mı? Ne var ne oldu
da beni şimdi durduruyorsunuz? Siz gidin kürtlere bakın, Uğrak Bar ile uğraşın, polisin
anasını avradını ....... diye küfür ediyorlar onlara bir şey yapmıyorsunuz, bize gelince hiç
rahat vermiyorsunuz, benden ne istiyorsunuz, gidin başımdan lan” şeklindeki sözlerin
şikayetçilerin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, kaba söz
niteliğindedir ve hakaret suçunun unsurları oluşmamıştır.
Cumhuriyet savcısı olan katılana hitaben yazdığı mektupta geçen "işgüzarlık ederek, kurum
öğretmenini kurtarma gafletinde bulunarak” şeklinde ve ağır eleştiri niteliğindeki sözlerin,
katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret
suçunun unsurları oluşmamıştır.
Olay günü sanığın, kendisini adliyedeki duruşmaya götürmek isteyen jandarma personeli
müşteki M.. S..'e söylediği kabul edilen "sanane lan benim ismimden, neden benimle
uğraşıyorsun" şeklinde ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerin, müştekinin onur, şeref ve
saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurları
oluşmamıştır.
Olay günü sanığın, mağdur infaz koruma memurlarına söylediği kabul edilen "biz burada esir
değiliz ne artistlik yapıyorsunuz lan" şeklindeki ifadelerinin mağdurların onur, şeref ve
saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurları
oluşmamıştır.
Yargılamaya konu somut olayda; mahkemenin kabulüne göre sanığın çalıştığı hastahanenin
başhekimi olan katılana hitaben söylediği “Allah sizi bildiği gibi yapsın ” şeklindeki sözün,
katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek tarzda somut bir fiil isnadı ya da
sövme içermeyip "beddua" niteliğinde olması dolayısıyla hakaret suçunun unsurları
oluşmamıştır.
Olay günü sanığın, doktor ve sağlık memuru olan mağdurlara söylediği kabul edilen
"bakacaksınız lan, konuşma benle, işini yap, anam mı bakacak, sen bakacaksın" şeklinde
ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerin, muhatapların onur, şeref ve saygınlığını rencide
edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurları oluşmamıştır.
Yargılamaya konu somut olayda; sanığın polis olan mağdurlara yönelik kullandığı ''siz
kimsiniz, ne oluyorsunuz” biçimindeki ifadeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, sanığın
müştekilere yönelttiği sözlerin, onların onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta
olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı davranış niteliğindedir ve hakaret suçunun
unsurları oluşmamıştır.
Görülmekte olan bir davada müşteki olan sanığın, taleplerinin mahkeme heyeti tarafından
reddedilmesine tepki olarak söylediği "Mahkemeler hiç kimsenin babasının çiftliği değildir”
şeklinde ve ağır eleştiri ve yakınma niteliğindeki sözlerin, müştekinin onur, şeref ve
saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurları
oluşmamıştır.
Olay günü sanığın katılanlara “şimdi aynasızlarda önümden geçiyor” şeklinde ve kaba hitap
tarzı niteliğindeki sözlerin, katılanların onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta
olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurları oluşmamıştır.
Sanığın, kendisine Sosyal Yardımlaşma vakfından yardım çıkmadığını öğrendikten sonra ilçe
Kaymakamı olan müştekinin odasına girerek müştekiye hitaben söylediği "sen nasıl
adamsın" şeklindeki ifade bir bütün olarak değerlendirildiğinde, sanığın katılana yönelttiği
sözlerin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, sızlanma
niteliğindedir ve hakaret suçunun unsurları oluşmamıştır.
Adana boşanma avukatı
Adana ceza avukatı
https://avukat-mustafa-akcal-hukuk-burosu.business.site/