Eşlerin bir arada yaşama iradeleridir.
Evlenme şartları;
1 )Maddi şartlar;
- Ayırt etme gücüne sahip olmak (ayırt etme gücüne sahip
olmayanlar evlenemez ve her nasılsa evlenmişlerse evlilikleri kesin
hükümsüzlükle sakat olur.)
- Evlenme yaşı (olağan evlenme yaşı 17 dir,17 yaşını
doldurmuş kişi veli veya vasisinin izni ile evlenebilir, 16 yaşını doldurmuş
kişi ise acil durumlarda aile mahkemesinin izni ile evlenebilir ve evlenen bu
kişiler ergin sayılırlar.)
- Evlenme yasakları (kesin ve kesin olmayan evlenme
yasakları vardır.)
Kesin evlenme
yasakları;
Kesin evlenme yasaklarında evlilik yapılamaz eğer yapılmışsa
kesin hükümsüzlükle sakattır ve iptal edilir.
Bunlar; akıl hastalığı, mevcut evlilik (bunun istisnası
vardır, bir kişi her nasılsa ikinci evliliğini yapmışsa ve evlenilen eş iyi
niyetliyse bu arada diğer evlilik bir şekilde sona ermişse bu durumda ikinci
evlilik en başından beri geçerli olur.)
Yakın hısımlık (Bir kişi kaçıncı dereceden olursa olsun
altsoyu ile, üstsoyuyla, üçüncü derece dahil yansoyuyla, evlilik ilişkisi bitse
bile eski kayınvalide, kayınpeder, damat, gelin, üvey anne, üvey baba, üvey
çocuk, evlatlık ile, evlat edinen ile, bunların eş ve çocuklarıyla evlenemez)
Kesin olmayan evlenme
yasakları;
Burada evlilik yine yapılamaz, bu durumda nikahı kıyan memur
“ben bu nikahı kıymam” diyecek, “evlenme de yasak var diyecek” ancak her
nasılsa evlilik yapılmışsa evlilik artık geçerli olur.
Bunlar;
Bekleme süresi (kadın bir şekilde evliliği sona erdikten
sonra 300 gün içerisinde evlenemez),
- Veli ya da vasi inin izni olmaması (aslında bu durumda
veli yada vasi bu nikahı sona erdirebilir ancak iki durumundan dolayı kesin
olmayan evlenme yasağıdır bunlardan birisi,eşler Bu durum ortaya çıktığında 18
yaşını doldurmuşlarsa evliliğin iptali istenenmez, diğeri ise eğer kadın hamile
ise yine evliliğin iptali istemez)
- Bulaşıcı hastalık (Bu durumda evlilik yapılamaz ama her
nasıl yapılmışsa evlilik geçerlidir.Medeni Kanun bu hastalıkları saymıştır;
Tüberküloz, bel soğukluğu, yumuşak şanki gibi. Hatta tüberküloz durumunda
evlilik altı ay ertelenir hâlâ geçmemişse altı ay daha evlenmenin ertelenmesi
uzatılıyor.)
2) Şekli şartlar;
a) Evlenmeden önceki
şekli şartlar;
- Eşlerin mutlaka yerleşim yerlerindeki evlendirmeye yetkili
memurlardan birisine başvurması gerekir. Eşler yerleşim yerlerindeki bir yerden
evlendirmeye izin belgesi alırlarsa bulundukları yerde veya yurtdışında
konsolosluklarda evlenebilirler. Evlendirmeye izin belgesini süresi ise altı
aydır
b) Evlenme sırasında
ki şekli şartları;
- Evlenmenin resmi memur önünde yapılması (resmi memurdan
kasıt; belediye başkanı, nikah memuru, il ve ilçe nüfus müdürleri, köy
muhtarı,gemi seferdeyken uluslararası sularda bir nikah iradesi olmuşsa bunu
gemi kaptanı seyir defterine yazar ve en yakındaki Türkiye’de vardığı
evlendirmeye yetkili memura bildirir.)
- Eşlerin birbirlerine uygun beyanları (evlenme de sözlü
şekil vardır yani sözlü şekilde yapıldığı anda sözleşme tamam olur. Eşlerin
nikah memuruna evet kabul ediyorum gibi beyanları evlenmeyi sağlar, taraflar
evet dedikten sonra imza atılmasa bile damat ‘evet’ dedikten sonra ölse bile
gelin artık eşi olduğu için mirasçısı olur.)
- En az iki tanığın bulunması.
c) Evlenmeden sonraki
şekli şartlar;
- Evlenmeden sonra nikahı kıyan memur durumu 30 gün içerisinde
tarafların nüfus idarelerine bildirir.Nufus idaresi de gelinin nufus kaydını
damadın bulunduğu yerde ki nufus kaydına geçirir.
Evlilikte Eşlerin Hak
ve Yükümlülükleri:
- Çocuklar üzerinde velayet hakkı (çocuklara ad
konulması,bir eğitim yuvası belirlenmesi,velayetin götürülmesinde eşler
birlikte hareket ederler.)
- Evlilik birliğini temsil hakkı
(2001 yılındaki yasa değişikliğinden sonra evin reisinin
erkek olduğu yönündeki hüküm değiştirilmiş artık yönetim hem erkeğe hem de
kadına ait sayılıyor. Evlilik birliğini temsili iki gruba ayırmak gerekir
bunlardan birisi olağan işlerde temsildir, olağan işlerde temsil evliliğin
yürütülmesi için mutat işlerdir, olağan İşlerden kasıt bakkal, manav, kasap,
alışverişi gibi günlük işlerdir, burada eşler birlikte temsil edebilirler,
edecekler diye bir şey yok evlilik birliğini tek başına temsil edebilirler,
eşlerin olağan işlerde meydana getirmiş olduğu masraflardan dolayı diğer eş de
müteselsilen sorumludur. Olağanüstü İşlerin ise mutlaka eşlerce birlikte
yapılması gerekmektedir. Bir araba alınması, bir çocuğu evlat edinilmesi, bir
ev alınması, hatta eve yeni beyaz eşya alınması gibi durumlarda mutlaka eşlerin
birlikte davranması lazımdır. Eşlerden birisi eğer burada tek başına hareket
etmişse meydana gelen masraftan dolayı sonuç olarak tek başına sorumlu
olacaktır.)
- Mal rejimi seçme hakkı.
Eşler mal rejimini seçme hakkına sahiptir. Eşler eğer bir
mal rejimi seçmemişlerse mal ortaklığı ya da mal ayrılığı rejimlerine tabi
olmamışlarsa eşler konusunda resmi mal rejimi edinilmiş mallara katılma
rejimidir.
Edinilmiş mallara
katılma rejimi;
Edinilmiş mallara katılma rejiminde eşlerin evlilikten sonra
aldığı mallar daha sonra boşanma esnasında veya ölüm sırasında eşit sayılacak
diğer mallar da buna edinmiş sayılacak.
Ancak boşanma gerçekleşinceye kadar veya ölüm oluncaya kadar
mal eşin kendisinin sayılır, kimin üzerineyse onun sayılır ancak boşanma ya da
ölüm durumunda katılım bedeli olarak evlilik birliği sonrasında edindiği
malların yarısını bedensel olarak isteyebilir. Yani malları ikiye bölüp
almıyoruz, evlilik bir şekilde sona erdiğinden itibaren miktarsal olarak bedel
sen olarak bunun yarısını istiyoruz.
Eşler üstlerine olan mal üzerinde aile konutu hariç olmak
üzere diledikleri tasarrufu yapabilirler ancak burada evlilik birliğini sona
erme sinden sonra paylaşmada yarılama söz konusu olur.
a) Edinilimiş mallar;
Edinilmiş malların içeriğine şunlar girer;
- Eşlerin emeğinin karşılığı olarak elde ettiği mallar (ev
hanımlarının da çalıştıkları ev hanımlığı ile buna katkı sağladıkları kabul
edilir.)
- Sigorta tazminatları (eğer emekli olmuşsa emekli
ikramiyesi edinilmiş mal sayılır.)
- İş gücü kaybından elde edilen bedeller (maddi tazminat)
-Şahsi malarrın gelirleri (Adamın gençliğinde veya daha
sonra babasından kalan bir mal varsa bu edinilmiş mal sayılmıyor ancak bunların
gelirleri edinilmiş mal sayılıyor.)
- Edinilmiş mal yerine geçen diğer edinimler
b) Şahsi mallar;
Şahsi mallar paylaşıma tabi olmayan mallardır.
- İvazsız olarak elde edilen edinimler (miras,milli
piyangodan para çıkması,miras malı kesinlikle edinilmiş mal sayılmaz şahsi mal
sayılır,bunlar daha sonra paylaşıma tabi olmaz)
- Manevi tazminatlar (maddi tazminatlar her ne kadar
tarafların malı sayılsada yani edinilmiş mal sayılsa da manevi tazminatlar
şahsi mallara tabidir.)
- Kişisel kullanıma ayrılmış mallar (takılar gelinin
sayılır)
- Evlenmeden önce elde edilen edinimler
- Şahsi mal yerine geçen edinimler
Edinilmiş mallara
katılma rejimi sona erme sebepleri:
- Eşlerin başka bir mal rejimini benimsemeleri (eşler mal
ayrılığı rejimine veya mal ortaklığı rejimine geçmek istiyorlarsa noterden bu
senedi yaparlar ve nufus müdürlüğüne tescil ettirirler böylelikle sona
erebilir.)
- Ölümle sona erebilir.
- Gaiplikle sona erebilir.
- Ölüm karinesi ile sona erebilir.
- Boşanma ile sona erebilir (aslında boşanma davaları
kesinleşmeden sonuç doğurmaz ancak istisna olarak mal rejimi boşanma davasının
kesinleşmesi ile değil,boşanma davasının açılmasıyla sona erer.)
Eşlerin
Yükümlülükleri:
- Birlikte yaşama yükümlülüğü (bunun istisnaları vardır ayrı
yerlere tayin olmaları gibi yada hakim boşanma davası sırasında talep edilmese
bile 1 ile 3 yıl arası bir ayrılığa karar verebilir.)
- Çocuklara bakım yükümlülüğü (her iki eşinde görevidir,her
iki eşte birbiriyle çocukların bakımı konusunda anlaşacaklar)
- Masraflara katılma yükümlülüğü (eski medeni kanunda aile
reisi koca olduğu için masraflara koca katlanıyordu ancak yeni kanunla birlikte
eşler evlilik birliğini birlikte temsil ettikleri ve evlilik birliğinin
masraflarına katılmak zorundadır.)
-Sadakat yükümlülüğü (cinsel anlamda sadakati içerir,yani
eşler evlilik birliği dışında bir başka kişiyle cinsel münasebet içerisine
girmeyecek.)
Evlilik Birliğinin
Korunması;
Burada bahsedilen evlilik birliğinin hakimce korunmasıdır.
Evlilik birliğinde ki tedbirler şunlardır;
- Nasihatta bulunma (yani eşler hakime başvurabilirler,
hakim de bunlara evlilik birliği konusunda nasihatta bulunabilir.)
- Ayrılık kararı (burada hakimin ayrılık kararı boşama
değildir hakim burda ''siz birbirinizden sıkılmışsınız öyleyse gidin biraz
kafanızı dinleyin'' 1 sene ile 3 sene arasında ayrılık kararı verebilir.)
- Borçlulara emir verme (eğer eşlerden biri evlilik
birliğinin masraflarına katılmıyor, sırf diğer eşi katılıyorsa,masrafları tek
başına yerine getiren eş mahkemeye başvurur ve hakime ''eşim evlilik birliğinin
masraflarına katılmıyor,eşiminde filanca kişiden alacağı var,mümkünse o borçluya
emir ver o borcu bana ödesin'' der,hakimde bu başvuruyu haklı bulursa bu
borçluya emir verir)
Evliliğin Sona Erme
Sebepleri:
- Ölüm
- Ölüm Karinesi
- Gaiplik (gaiplikte evlilik kendiliğinden sona ermez,
gaiplik kararının ardından diğer eşin evliliğin feshi davası açması gerekir.)
- Evlenmenin yokluğu (evlenmenin yokluğu üç durumda söz
konusu olur bunlardan birisi evlenmenin resmi memur önünde yapılmaması, aynı
cinsten iki kişinin evlenmesi de bir yokluk sebebidir,mutlaka farklı kişilerin
evlenmesi gerekir,tarafların irade beyanlarının esaslı noktaları üzerinde
uyuşmaması,yani nikah memuruna karşı taraflardan birinin evet beyanının
bulunmaması durumunda evlilik yoklukla sakat olur.)
Not: Yokluğun iptali için dava açılamaz ancak tespiti için
dava açılabilir
- Evlenmenin kesin hükümsüzlüğü (eski ismiyle mutlak
butlanında şöyle bir durum vardır, evlenmenin kesin hükümsüzlüğünü herkes her
zaman iddia edebilir ve ileri sürebilir,demek ki bu konuda bir kişi ve süre sınırlaması
yoktur.Evlenmenin kesin hükümsüzlüğü durumunda bu hal geçmişe yürümez amaç
evlilik birliği içinde doğan çocuğun mesebinin sağlam olmasıdır.)
Evliliğin kesin hükümsüzlük sebepleri şunlardır;
- Akıl hastalığı (eşlerden birinin evlenme anındaki akıl
hastası yani ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksun bulunması)
•Mevcut bir evliliğin söz konusu olmasıdır
•Yakın hısımlık
•İki tanığın bulunmaması
- İptal edilebilirlik (bunların içerisinde ayırt etme
gücünden geçici yoksunluk var, yanılma var, hile var ve korkutma var. Burada
evliliğin iptalini herkes değil sadece taraflar isteyebilir. Burada süreler
yanılma ve hile halinde bunun öğrenildiği, korkutmada ise tehdidin ortadan
kalktığı tarihten itibaren 6 ay ve her halükarda 5 yıl içerisinde evliliğin
iptali istenmek zorundadır.)
Not: Ayırt etme gücünden sürekli yoksunluk evliliğin kesin
hükümsüzlük sebebiyken ayırt etme gücünden geçici yoksunluk ise iptal
edilebilirlik yani kısmi hükümsüzlük sebebidir.
adana boşanma avukatı
adana ceza avukatı